|
|||
dr hab. Urszula Dudziak, Instytut Nauk o Rodzinie KUL |
|||
|
|||
Palenie
tytoniu wywiera liczne negatywne skutki dla fizycznego, psychicznego i
duchowego zdrowia człowieka. Szkodzi też jego najbliższym -
współmałżonkowi, dzieciom, a także całemu społeczeństwu. Początek
Nowego Roku stanowi świetną okazję do tego, by rzucić palenie. Skład dymu tytoniowego Dym spalanego papierosa zawiera kilka tysięcy szkodliwych substancji. Wiele z nich to substancje rakotwórcze. Badacze wskazują - a wielu profilaktyków, zwłaszcza mający szczególne w tej dziedzinie zasługi prof. W. Zatoński poucza - że w składzie dymu tytoniowego znajduje się między innymi:
Bierne palenie Okazuje się, że szkodliwy jest nie tylko dym wchłaniany przez osobę palącą tytoń, ale także dym wydychany przez nią i boczny strumień dymu papierosowego. Z tej racji, osoby znajdujące się w obecności palących tytoń są poważnie zagrożone poprzez tzw. bierne palenie. Zdarza się, że na raka płuc umierają ludzie, którzy nigdy nie palili papierosów, ale często przebywali w zadymionych pomieszczeniach i wdychali dym tytoniowy i w następstwie tego ponoszą konsekwencje zatruwania ich przez palaczy tytoniu. Konsekwencje dla dzieci Niewiele osób zdaje sobie w pełni sprawę z następstw, jakie palenie przez nich tytoniu może przynieść ich dzieciom. Dziecko mające palących rodziców może w ogóle się nie urodzić, lecz zostać poronione. Może też mieć liczne wady wrodzone - niższą wagę urodzeniową, choroby układu oddechowego, różne alergie. Może nawet umrzeć w okresie niemowlęcym ze względu na zespół nagłej śmierci noworodka, zdarzający się częściej u tych dzieci, których rodzice palili 10 i więcej papierosów dziennie. Palenie tytoniu szkodzi nie tylko wtedy, gdy odbywa się w obecności np. kilkuletniego dziecka, ale także przed jego narodzeniem, czyli w okresie ciąży, a nawet wtedy zanim dziecko zostanie poczęte. Dzieje się tak dlatego, że dym tytoniowy działa osłabiająco i uszkadzająco na komórki rozrodcze męskie (plemniki) i żeńskie (komórki jajowe). Warto przypomnieć mężczyznom, że czas tworzenia się i dojrzewania plemników wynosi 72 dni. Z tej racji, planując poczęcie dziecka, należy odrzucić wszelkie używki i ograniczyć możliwość oddziaływania substancji toksycznych na swój organizm przez okres około 100 dni. Szkody psychologiczne Palenie tytoniu przynosi też wymierne szkody psychologiczne. W Anglii znane jest powiedzenie, że "całować się z palaczem, to jak lizać popielniczkę". Palenie papierosów powoduje przesiąknięcie dymem tytoniowym całego organizmu. Nieprzyjemną woń wydzielają włosy, ubranie, wnętrze całego mieszkania. Palce i zęby są zażółcone, twarz zszarzała. Na tle palenia tytoniu może dochodzić do licznych konfliktów między małżonkami. Cuchnące popielniczki, znajdowane wszędzie niedopałki, rozsypany popiół, żółknące firanki mogą budzić poczucie przykrości i obrzydzenia, mogą też przysparzać dodatkowej pracy w porządkowaniu mieszkania. Istotne znaczenie mają również straty finansowe. Z danych Fundacji "Promocja Zdrowia" wynika, że osoba paląca:
Szkodliwość duchowa Palenie tytoniu nie jest obojętne również dla duchowej sfery człowieka. Szkodząc zdrowiu, stanowi wykroczenie przeciwko V przykazaniu "Nie zabijaj". Niszczy relację z Bogiem, Panem życia, jest bowiem działaniem przeciwko Jego stworzeniu. Palenie jest też grzechem wobec siebie i wobec innych. Niszcząc własne zdrowie można swoje dzieci przedwcześnie uczynić sierotami. Zatruwając je dymem tytoniowym można przyczynić się do osłabienia ich zdrowia. Paląc papierosy, nawet przed poczęciem dziecka, można spowodować tzw. "śmierć łóżeczkową". Wynika ona z niespodziewanego bezdechu, który ma miejsce w wymienionym wcześniej zespole nagłej śmierci niemowlęcia. Nawet osoby samotne, paląc tytoń nie mogą wymówić się od winy. Zatruwają bowiem środowisko, w którym żyją wraz z innymi. Marnotrawią też pieniądze, które można byłoby przeznaczyć na inne cele, np. pomoc dla głodujących dzieci. Palący lekarz, nauczyciel, psycholog czy ksiądz, sieje szczególne zgorszenie. Dzieje się tak, ponieważ niektóre funkcje społeczne w znacznie większym stopniu wymagają świadectwa życia dla poparcia własnych przekonań i nauki, którą się głosi. Wymagają wierności prawdzie. Wiedza zaś, jaką posiadają te osoby, zobowiązuje do tym większej realizacji życiowej przyswojonych zasad i ich potwierdzenia we własnym działaniu. Osoby, które tego nie czynią, nazywane bywają hipokrytami. Warto przypomnieć, że przed wiekami dochodziło do tak skandalicznych zachowań, jak palenie tytoniu czy żucie tabaki w kościele. Sprzeciwili się temu papieże Urban VIII i Innocenty X. Dnia 30 stycznia 1642 r. Urban VIII wydał bullę Ad futuram rei memoriam karzącą za takie zachowanie ekskomuniką, a w 1650 r. zakaz ten powtórzył Innocenty X rzucając klątwę na palaczy w Bazylice Świętego Piotra. Wpływ palenia tytoniu na aktywność seksualną, płodność i prokreację Około 115 tysięcy Polaków w wieku 30-49 lat cierpi na impotencję wywołaną paleniem tytoniu. Przyczyny tego są następujące:
Podsumowanie Palenie tytoniu rujnuje zdrowe fundamenty rodziny. W sytuacji, gdy co trzecia kobieta w ciąży pali papierosy, gdy nawet kilkuletnie dzieci częstowane są papierosami przez swoich niewiele starszych kolegów, trzeba podnieść głośny alarm. Trzeba wyrażać zdecydowany sprzeciw, wprowadzać właściwe ustawy, szerzyć uświadamiającą oświatę zdrowotną, świadczyć przykładem własnej abstynencji tytoniowej, dbać o "wyzwolenie tej ziemi świętej, którą jest każdy człowiek". |
|||
Eleuteria nr 85, 1/2011 |
początek strony |